NUBAWIHI

                Ziaktu: Biaktea Hillu Ralte

                     NUBAWIHI

                    (1996 - 2015)

Nubawih,

Chhingmit men zai reng rel lova natna khuma i zal reng lai khan, beiseina mit nena a hming vawikhat tal i lam leh nghaka i hmangaih; nang hmangaih vanga bianga mittui luang ngiai ngiai chunga lo thlir rengtu che kha i lo hmu em ? I kiangah țhuin duat takin a chul heuh heuh che a, kumkhua-a lengdun tura duhthu lo sâm țhintu khan tunah meuh chuan vawikhat tal i chhingmit i lo men a, a hming vawikhat chauh tal i lam leh theihna'n a au lawm lawm che a, khuanu pawh bang lovin a dil mawlh mawlh a sin. Kumkhua atan tia duhthu lo sam țhintuin vawikhat lek atan chauha a duhthusam hnuhnung pawh nang chuan i chhan sak ta si lo !

Theih ni se; thei ngat se'ng chuan nang koh kir leh nan chuan engpawh a huam a sin. A engkim chu i engkim atan a hlan mawlh mawlh a; mahse, awmzia reng a awm si lo ! A hmangaih khum bula țhu a, beiseina tlem nena thihna kut vawtin a man deuh deuh lai che thlir tawp bak tihtheih a nei si lo ! A na a, a rum a, sawtna awm hauh si lovin thinlungin thil tam tak a suangtuah kual a, ngaihtuah tur ber pawh hre lovin a ngaihtuahna chu a ngaihtuah ngut ngut anih si hi. I kut hmer vawng vawng paha i tana tihtheih neih a chak vanga a thinlung chhungril rum ri leh a thaw leh halh halh țhin te kha i lo hre ve em le ?

Chhel takin tuar mah la, thihna kut vawt meuh zawng hringmi chelh rual ni si lo le. I taksain a theihna a thlah hret hret a, minung ram kalsana daidanna bang pela nung tura thihna kut vawtin a man deuh deuh lai che khan, i hmangaih bianga dan rual loh mittui zozai leh a thinlung mangang leh zam tak kha i hre ngei ang tiraw ? A au lawm lawm che a, chhang tur reng i awm ta si lo ! Lei taksa kalsanin țhenna ram khawvela i hmangaih em em leh nang hmangaihtu che chatuana țhen turin nang chu i thlawk liam ta si ! Nunna reng nei tawh lo i lei taksa dai diak mai chula i hmangaih; nang ngaih leh nat avanga țap hawm hawm kha i rauthla tal chuan i rawn hmu ve ngei ang tiraw ?

Rih tlang liama Hawilopar thliaka Lungloh tui i dâwn san i hmangaih hian engtikah nge nang nghilhna'n hnutiang dawn kir lo tura Hawilopar tawn a, lunglen reng bang tawh tura Lungloh tui chu a dâwn ve theih ang le ?! I hlimthla, suangtuahna mitthla leh duhaisam chauh maw a chan lo ni ta ! A chhingmit a meng a; a ngai zual che a. A chhing a; mitthla-a'n nang a hmu che a. Suangtuahna mitthla-a i hlimthla leh in hlim lai mai pawh thlahlel hian a mitthla suangtuah nawn awn awn chung hian a chhingmit a chhing sek mai zawng anih hi. A lungphu te chu i hming lamin an phu dup dup a, nang lo hian awmze neiin a phu reng thei ang em le !? Nang vanga a mittui far zozaite hian thihna ata chhanchhuak thei chein fam khawpui ata minung ramah hruaikir thei che se la a va ti tehlul em !

Fanau malsawm nen Khuanu hualhimin chhungkaw din ve a, nangnen tia kumkhua atan run hmun leng dun turin beiseina nen duhthu a lo sam ve țhin anih kha. Tunah erawh beiseina chu duhthusam-ah a chang zo a, duhthusam chu suangtuahna ah. Suangtuahna chu mitthlain a zui a; mitthlate chuan mittui an ko chhuak si țhin. A chantawk hi a chan atan a duh mawlh lo a. 'Hringnuna thil thleng pangngai ve mai alawm' tiin pawm thiam tum țhin teh mahse pangngai takin a pawm thei hauh si lo. Lunglenna, hriatthiam har tihna leh natna nen fam si lo hian dairial a chang zo ta.

Natna awm tawh lohna Van khawpuiah chuan muangte'n lo chawl ta la. I hmangaih; nang ngaih vanga lunglenga vai ruai hi thlirin a tan Khuanu lo dilpui țhin ang che aw. Enteh, i hmangaih hi; i lenna Van khawpui thlirin nang ngaiin a vân ruai hi ! Ni e; a thlir ang a, a thlir zel ang a, engtikah emaw chuan a la tawng leh mial mahna che a sin ! Engtikahmah 'MANGȚHA' tiin a thlah thei ngai lo ang che. Ni e, a thinlung Lalnu i ni kumkhua tawh ang a, a engkimah nang i awm ang a, a chanchin ziakna apiangah i hming a chuang ang a, a hringnun thawnthu chu nang lovin a kim dawn si loh avang hian.

Hun leh nite ralin an liam ang a, engtik ni-ah emaw chuan he i hmangaih hian a hringnun thlah a, i lam pana thlarau khawvel luta Van kawngkhar a rawn kik ve hunah chuan Van kawtchhuahah lo hmuak mawlh ang che aw. Inthlahrung hauh lova Van tual lenga tlantu faka zai a vawr ve nan. Chutih hunah chuan nang chu i lo la danglam lo ang tiraw ? I hmangaih hi i lo la hmangaih reng ang tiraw ? I hmangaih hi lo la hriain a hmingin i lo la ko thei ngei ang tiraw ? A banah vuanin he leia in duhthusam in puitlin hman loh te kha Van khawpuiah chuan in puitlin tawh ngei ang tiraw ?

Enteh, i hmangaih hi; chumi hun beiseina nen i tel lo hringnun a zawh tak hi.

                      ** THE END **